Bezem & kruis

Het was een bekend onderwerp in de verslagen van reizigers die de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden aandeden: de Hollandse reinheid en ordelijkheid. Dienstmeiden zouden bezoekers met vuile schoenen op hun rug nemen om de vloer schoon te houden, koeienstaarten werden opgebonden om de stal schoon te houden en iedere zaterdag gingen de Hollandse dienstmeiden ‘los’: ze sopten het huis van boven tot onder, zelfs de buitenkant kreeg een beurt. Anekdotische impressies te over; soms werd er zelfs met een lichte afschuw over de Hollandse properheid geschreven. Maar leden de Hollanders daadwerkelijk aan een schoonmaakobsessie? Werd er in ons land meer en beter schoongemaakt dan elders in Europa? Of schreven de reizigers elkaars verslagen gewoon over?
Dit boek is een antropologie van de Hollandse reinheid, geschreven door een ‘buitenstaander’. De Poolse filoloog en kunsthistoricus Piotr Oczko bestudeerde uiteenlopende bronnen: toneelstukken, triviale lectuur, poëzie, opvoedkundige werken en vooral de beeldende kunst. Hij komt tot de conclusie dat er in de Lage Landen wel degelijk iets aan de hand was – de bezem komt wel erg vaak voor op schilderijen en in grafiek…

Dit boek is een antropologie van de Hollandse reinheid, geschreven door een ‘buitenstaander’. Piotr Oczko is professor aan de Jagiellonen Universiteit in Krakau (Polen). Hij heeft talloze artikelen en boeken over de Nederlandse kunst en cultuur geschreven. Tevens vertaalde hij enkele Nederlandse werken naar het Pools.